Prowadzę działalność gospodarczą a od czerwca 2014 r. opłacam składkę zdrowotną w wysokości 270,40 zł, ponieważ od tego czasu mam umowę o pracę za kwotę wyższą niż minimalna krajowa. Umowa kończy mi się z końcem grudnia 2014 r, w związku z czym od stycznia będę opłacała składki łącznie z dobrowolną chorobową. Zasiłek chorobowy powinien mi przysługiwać, ponieważ składka chorobowa jest płacona ponad 90 dni. Jaki zasiłek przyzna mi ZUS, jeśli dla przykładu od marca będę na zwolnieniu lekarskim? Czy podstawą do obliczenia będą te dwa miesiące opłacone przeze mnie czy również te pozostałe 7 miesięcy za które płaciłam tylko składkę zdrowotną od najniższej podstawy? Nie wiem czy przedłużyć umowę o pracę, czy przejść na własny ZUS i zrezygnować z umowy od 1 stycznia 2015?
W opisanym przypadku, w okresie od czerwca do grudnia 2014r. występuje u ubezpieczonego tzw. zbieg tytułów do ubezpieczenia: umowa o pracę oraz działalność gospodarcza. Jeżeli przychód z umowy o pracę jest wyższy od wynagrodzenia minimalnego, wtedy:
- wszystkie składki ZUS z umowy o pracę są obowiązkowe (na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz FP i FGŚP),
- z działalności gospodarczej obowiązkowa jest jedynie składka zdrowotna, natomiast składki na ubezpieczenia społeczne oraz FP nie występują w ogóle – ubezpieczony nie podlega tym ubezpieczeniom ani obowiązkowo, ani nie może się do nich zgłosić dobrowolnie.
Zasiłek chorobowy jest wypłacany z ubezpieczenia chorobowego, które to ubezpieczenie jest częścią opłacanej składki na ubezpieczenia społeczne. Skoro ubezpieczony w roku 2014 nie ma odprowadzanej składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu działalności gospodarczej, to w przypadku orzeczenia lekarskiego o niezdolności do pracy jeszcze w tym roku, otrzyma tylko jeden zasiłek chorobowy – po dostarczeniu zwolnienia lekarskiego do pracodawcy. Wysokość zasiłku chorobowego będzie obliczana na bazie przychodów, osiąganych z umowy o pracę.
Warto pamiętać, że zasiłek chorobowy przysługuje po tzw. okresie wyczekiwania. Oznacza to, że zasiłek będzie wypłacany dopiero za niezdolność do pracy, która wystąpiła:
- po 30 dniach od objęcia ubezpieczeniem chorobowym – w przypadku ubezpieczonego z tytułu umowy o pracę,
- po 90 dniach od objęcia ubezpieczeniem chorobowym – w przypadku ubezpieczonego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
Przepisy wymieniają szereg wyjątków od tej zasady, czyli sytuacji, w których nie stosuje się tego okresu wyczekiwania. Wśród tych wyjątków znajdziemy taki: jeżeli przerwa między poprzednim a następnym tytułem do ubezpieczeń nie przekroczyła 30 dni, a przy tym poprzednim ubezpieczeniu okres wyczekiwania już minął. Dlatego – w sytuacji opisanej w pytaniu – ubezpieczonemu będzie przysługiwał zasiłek chorobowy z objęcia ubezpieczeniem chorobowym z tytułu działalności gospodarczej już od 1 stycznia 2015, bez okresu wyczekiwania, ponieważ od zakończenia poprzedniego tytułu do objęcia ubezpieczeniem – umowy o pracę – nie minęło więcej niż 30 dni.
Jeżeli ubezpieczony będzie miał orzeczoną niezdolność do pracy w 2015 roku, to zasiłek chorobowy będzie wypłacany już z ubezpieczenia chorobowego, opłacanego z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Nie ma przy tym znaczenia, w jakiej wysokości były odprowadzane składki na ubezpieczenie chorobowe od umowy o pracę. Zatem jeżeli ubezpieczony rozchoruje się np. w marcu, wysokość zasiłku będzie wyliczona tylko na bazie składek opłacanych za styczeń i luty z tytułu działalności gospodarczej, a dokładniej – od kwoty podstawy, od której te składki są opłacane.
Na koniec zaznaczmy, że przedsiębiorca, opłacający składkę na ubezpieczenie chorobowe, może sam zdecydować od jakiej podstawy ją obliczać. Minimalna składka miesięczna przedsiębiorcy to 2,45% od kwoty 2.247,60 zł, a maksymalna to również 2,45% ale od kwoty 9.365 zł (uwaga: kwota podstawy maksymalnej zmienia się co trzy miesiące). Wysokość zasiłku chorobowego za niezdolność do pracy w marcu będzie zależała od tej właśnie, wybranej dobrowolnie przez przedsiębiorcę, kwoty podstawy.
