Wystawianie faktur przed faktycznym dokonaniem sprzedaży to zagadnienie szczególnie istotne z punktu widzenia zgodności z przepisami prawa podatkowego oraz zasad prowadzenia obiegu dokumentów w obrocie gospodarczym.

Czy możliwe jest wystawienie faktury jeszcze przed dokonaniem sprzedaży? Jaki wpływ ma wcześniejsze wystawienie faktury na obowiązek podatkowy w PIT?

Zasady wystawiania faktur przed datą sprzedaży

Obowiązujące przepisy obligują podatników do wystawiania faktur nie później niż 15-tego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, z pewnymi wyjątkami zawartymi w ustawie o VAT.

Zdarza się, że przedsiębiorca chciałby wystawić fakturę jeszcze przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, przepisy dopuszczają taką możliwość, jednak również w tym przypadku przewidziany jest limit czasu na wystawienie faktury w stosunku do daty sprzedaży lub daty zapłaty.

Zgodnie bowiem z art. 106i ust. 7 ustawy o podatku od towarów i usług faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60-tego dnia przed:

1) dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
2) otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.

Oznacza to, że przedsiębiorcy mogą wystawiać faktury zarówno przed datą sprzedaży jak i po tej dacie, przy zachowaniu terminów wystawiania faktur narzuconych przepisami ustawy o VAT.

Korzystając z prawa do wystawiania faktur trzeba jednak mieć na uwadze precyzyjne wskazanie na fakturze daty dostawy towaru lub daty wykonania usług. Od tej daty uzależnione jest bowiem prawidłowe rozliczenie transakcji zarówno po stronie sprzedawcy jak i nabywcy usługi. Jeżeli zatem nie mamy pewności jaka będzie dokładna data dostawy towaru lub data wykonania usługi, najlepiej wstrzymać się z wystawieniem faktury dokumentującej daną transakcję do momentu uzyskania tej informacji lub do momentu dokonania sprzedaży.

Faktury wystawiane przed datą sprzedaży a obowiązek podatkowy w PIT

Wystawianie faktur jeszcze przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi nie zawsze jest korzystnym rozwiązaniem dla przedsiębiorcy. Należy bowiem pamiętać, że zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za datę powstania przychodu co do zasady uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1) wystawienia faktury, albo

2) uregulowania należności.

W konsekwencji oznacza to, że wcześniejsze wystawienie faktury implikuje obowiązek wykazania przychodu, a więc także zapłatę podatku dochodowego. Nie ma to znaczenia w sytuacji, gdy faktura zostanie wystawiona w tym samym miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę, jednak jeżeli przedsiębiorca wystawi fakturę w miesiącu poprzedzającym dokonanie dostawy towaru lub wykonanie usługi, to także zobowiązanie podatkowe powstanie w miesiącu poprzedzającym miesiąc sprzedaży.

Przykład 1

Pan Jacek prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą (zasady ogólne, PKPiR) wystawił fakturę 5 listopada 2024 roku – za usługę marketingową wykonaną 19 listopada 2024 roku. Faktura została wystawiona zgodnie z przepisami, a ponieważ zarówno data wystawienia jak i data wykonania usługi mają miejsce w tym samym miesiącu, to obowiązek podatkowy w PIT powstaje w listopadzie 2024 roku. W tej sytuacji wcześniejsze wystawienie faktury (w tym samym miesiącu) nie ma znaczenia, ponieważ przychód i tak należy wykazać w listopadzie 2024 roku. Pan Jacek musi zapłacić zaliczkę na podatek dochodowy do 20-stego grudnia 2025 roku.

Przykład 2

Gdyby Pan Jacek z przykładu 1 wystawił fakturę 22 października 2024 roku za usługę marketingową wykonaną 19 listopada 2024 roku, korzystając z prawa do wystawienia faktury na maksymalnie 60 dni przed wykonaniem usługi, to datą powstania przychodu byłby wówczas dzień wystawienia faktury, czyli 22 października 2024 roku. W tej sytuacji obowiązek podatkowy w PIT powstałby w październiku 2024 roku, a zaliczkę na podatek dochodowy Pan Jacek również musiałby zapłacić do 20 listopada 2024 roku.

Może się jednak zdarzyć, że przedsiębiorca wystawiający fakturę przed wykonaniem usługi świadczy usługi, które są rozliczane w okresach rozliczeniowych. Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 1e ustawy o PIT, jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Oznacza to, że w przypadku usług, które w myśl tego przepisu są rozliczane w okresach rozliczeniowych, wcześniejsze wystawienie faktury pozostaje bez znaczenia w kontekście powstania przychodu w PIT.

Przykład 3

Pan Jacek z poprzednich przykładów zawarł umowę z kontrahentem, z której wynika, że świadczone przez niego usługi marketingowe są rozliczane w miesięcznych okresach rozliczeniowych. Oznacza to, że nawet jeżeli Pan Jacek skorzysta z prawa do wystawienia faktury na maksymalnie 60 dni przed wykonaniem usługi, to datą powstania przychodu pozostaną niezmiennie ustalone z kontrahentem miesięczne okresy rozliczeniowe.

Karolina Szopa

Karolina Szopa

Księgowa

Karolina Szopa

Karolina Szopa

Księgowa