Zakup urządzeń takich jak nawigacje GPS i rejestratory jazdy stał się standardem w wielu firmach, szczególnie tych działających w branży transportowej, logistycznej czy usługowej. Te narzędzia nie tylko zwiększają bezpieczeństwo i efektywność pracy, ale także mogą generować koszty, które przedsiębiorcy mają prawo uwzględnić w rozliczeniach podatkowych.
Wyjaśniamy jakie obowiązują zasady w kontekście odliczenia VAT od zakupu nawigacji i rejestratora jazdy do samochodu osobowego.
Samochód osobowy w działalności gospodarczej a odliczenie VAT
Czynnemu podatnikowi VAT co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi.
Przy czym zgodnie z art. 86a ust. 2 pkt 1 kwotę podatku naliczonego stanowi:
1) suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
- a) nabycia towarów i usług,
- b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi;
Samochody osobowe wykorzystywane w działalności gospodarczej są traktowane według szczególnych wytycznych, ustawodawca wprowadził bowiem pewne ograniczenia w zakresie odliczania VAT. W przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika. Oznacza to, że od wydatków poniesionych na samochód osobowy wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywany w działalności gospodarczej do tzw. celów mieszanych przedsiębiorcy przysługuje prawo odliczenia jedynie w wysokości 50% kwoty podatku VAT zawartej na fakturze zakupu.
Należy podkreślić, że 50% odliczenie podatku VAT od wydatków związanych z samochodem osobowym dotyczy wszystkich podatników wykorzystujących samochody osobowe do prowadzenia działalności gospodarczej. Pełne odliczenie VAT (100% kwoty podatku VAT zawartej na fakturze zakupu) przysługuje tylko i wyłącznie po spełnieniu rygorystycznych warunków narzuconych przepisami ustawy o VAT. Przedsiębiorca może bowiem zadeklarować, że pojazd będzie użytkowany wyłącznie do tzw. celów firmowych, jednak w tym celu musi:
- zgłosić samochód do urzędu skarbowego na druku VAT-26,
- stworzyć regulamin użytkowania samochodu, który wyklucza jego wykorzystanie do celów prywatnych,
- prowadzić kilometrówkę dla celów VAT potwierdzającą wyłącznie firmowy użytek samochodu.
Samochody osobowe są bowiem uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Jak widać wymogi dotyczące samochodu osobowego w dysponowaniu firmowym są bardzo rygorystyczne, nie może wówczas zachodzić nawet potencjalne wykorzystanie samochodu do celów prywatnych. W związku z tym większość przedsiębiorców użytkujących samochody osobowe w prowadzonej działalności gospodarczej przyjmuje, że samochody te są wykorzystywane do celów mieszanych, co daje im prawo do odliczenia 50% kwoty podatku VAT od wydatków związanych z tymi samochodami.
Zakup nawigacji i rejestratora jazdy – odliczenie VAT
Przedsiębiorca wykorzystujący w działalności gospodarczej samochód osobowy wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych co do zasady odlicza 50% kwoty podatku VAT od wydatków związanych z tym pojazdem.
Zgodnie z art. 86a ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług do tych wydatków zalicza się wydatki dotyczące:
1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.
Przy czym katalog wydatków związanych z samochodem osobowym wykorzystywanym w działalności gospodarczej do celów mieszanych jest katalogiem otwartym, w praktyce ograniczenie odliczenia VAT w wysokości 50% kwoty podatku VAT z faktury zakupu dotyczy wszelkich wydatków poniesionych w związku z samochodem osobowym w użytku mieszanym.
Należy mieć na uwadze że ograniczenie to dotyczy także wydatków na dodatkowe wyposażenie samochodu, które nie musi stanowić integralnej części samochodu powiązanej z nim w sposób trwały. Oznacza to, że takie samo ograniczenie dotyczy zakupu nawigacji czy rejestratora jazdy. Jeżeli nawigacja GPS lub rejestrator jazdy będą wykorzystywane w samochodzie osobowym w dysponowaniu mieszanym, to przedsiębiorca ma prawo do odliczenia 50% kwoty podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakup nawigacji i rejestratora jazdy. Oczywiście odliczenie to przysługuje czynnemu podatkowi VAT pod warunkiem, że wydatek związany jest z wykonywaniem czynności opodatkowanych i wydatek został właściwie udokumentowany, czyli fakturą VAT wystawioną przez sprzedawcę również będącego czynnym podatnikiem VAT.
Jeżeli natomiast przedsiębiorca wykorzystuje w działalności gospodarczej samochód osobowy w dysponowaniu firmowym, a więc pojazd został zgłoszony do urzędu skarbowego na druku VAT-26, podatnik sporządził stosowny regulamin użytkowania pojazdu i prowadzi kilometrówkę dla celów VAT, to przedsiębiorca ma wówczas prawo do pełnego odliczenia VAT (100%) od wydatków na zakup nawigacji czy rejestratora jazdy przeznaczonych do tego samochodu.
Przykład
Pan Marek prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w branży handlowej. W swojej pracy wykorzystuje samochód osobowy, który służy mu do przewozu towarów i wizyt u klientów. Na potrzeby działalności zakupił nawigacje GPS oraz rejestrator jazdy, aby ułatwić planowanie tras, skrócić czas przejazdu i zwiększyć bezpieczeństwo podczas podróży służbowych. Zakup nawigacji i rejestratora jazdy został udokumentowany fakturą VAT. Samochód wykorzystywany jest w działalności gospodarczej do celów mieszanych, co oznacza że Pan Marek odlicza 50% podatku VAT z faktur dokumentujących zakup paliwa i wydatki eksploatacyjne. Czy Pan Marek może również odliczyć VAT w wysokości 50% od zakupu nawigacji GPS i rejestratora jazdy?
Tak, Pan Marek może odliczyć 50% podatku VAT od zakupu nawigacji GPS i rejestratora jazdy, ponieważ te urządzenia są związane z eksploatacją samochodu w użyciu mieszanym. Zgodnie z przepisami, ograniczenie do 50% odliczenia VAT obejmuje również wydatki na dodatkowe wyposażenie samochodów, takie jak nawigacje czy rejestratory jazdy. Pełne odliczenie VAT byłoby możliwe jedynie w przypadku samochodu w dysponowaniu firmowym, a więc po spełnieniu rygorystycznych warunków określonych w ustawie o VAT.
Karolina Szopa
Księgowa
Karolina Szopa
Księgowa