Karolina Szopa

Księgowa

Karolina Szopa

Księgowa

Obowiązek podatkowy w VAT – zasady ogólne

Według ogólnej zasady obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Tak stanowi art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowo trzeba mieć na uwadze, że odniesieniu do przyjmowanych częściowo usług, usługę uznaje się również za wykonaną, w przypadku wykonania części usługi, dla której to części określono zapłatę, tak stanowi art. 19a ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Świadczenie usług

Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach co do zasady powstaje w dacie wykonania usługi. W ustawie o podatku od towarów i usług zdefiniowano pojęcia wykonania usługi. Przyjmuje się, że za moment wykonania usługi uznaje się wykonanie wszystkich czynności składających się na dane świadczenie (usługę).

Przykład

Pan Dominik prowadzi serwis sprzętu elektronicznego. Przedsiębiorca zobowiązał się do wykonania przeprowadzenia prac serwisowych i aktualizacji oprogramowania 10 laptopów. Usługę uznaje się za wykonaną dopiero wtedy, gdy Pan Dominik wykona wszystkie prace zlecone przez kontrahenta we wszystkich laptopach.

Precyzyjne ustalenie momentu wykonania usługi jest kluczowe dla ustalenia obowiązku podatkowego w VAT. W razie wątpliwości wynikających ze specyfiki danej usługi warto doprecyzować w umowie lub zamówieniu, kiedy usługę uznaje się za wykonaną.

Przykład

Pan Marek przeprowadza audyt finansowy. Proces audytu obejmuje kilka etapów, takich jak analiza dokumentacji, przeprowadzenie wywiadów z pracownikami oraz ocena ryzyk. W umowie zawartej z kontrahentem ustalono, że za moment wykonania usługi uznaje się dzień przekazania klientowi finalnego raportu zawierającego wyniki audytu oraz rekomendacje. Pomimo że większość działań związanych z audytem odbywa się wcześniej, usługa jest formalnie zakończona i uznawana za wykonaną dopiero w momencie dostarczenia pełnego, zatwierdzonego raportu, który stanowi podstawę do dalszych działań kontrahenta.

Przykład

Pani Celina prowadzi działalność gospodarczą i świadczy usługi tłumaczeniowe z języka niemieckiego na język polski. Pani Celina wykonała usługę tłumaczenia dokumentów w dniu 23 sierpnia 2024 roku, ale fakturę za wykonaną usługę wystawiła dopiero 4 września 2024 roku. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT? Czy wystawienie faktury w kolejnym miesiącu jest prawidłowe?

Obowiązek podatkowy w VAT zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług powstaje z chwilą wykonania usługi, a więc 23 sierpnia 2024 roku. Pani Celina wystawiając fakturę 4 września 2024 powinna jako datę sprzedaży wskazać 23 sierpnia 2024 roku, a jako datę wystawienia 4 września 2024 roku. Dokonana sprzedaż zostanie wykazana w rejestrze sprzedaży VAT i pliku JPK_V7 w sierpniu 2024 roku. Termin wystawienia faktury został zachowany, ponieważ zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT fakturę co do zasady wystawia się nie później niż 15-stego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.

Dostawa towarów

W przypadku sprzedaży towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów, przy czym przez dostawę towarów należy rozumieć datę przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Przyjmuje się, że pod pojęciem „przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy rozumieć możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, przeniesienia władztwa ekonomicznego nad daną rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Takie stanowisko potwierdzone zostało m.in. w interpretacji indywidualnej sygn. 0115-KDIT1-1.4012.108.2018.1.KM z dnia 16 kwietnia 2018 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Zazwyczaj prawo do dysponowania towarem jak właściciel przechodzi na nabywcę w momencie wydania mu towaru. W przypadku natomiast, gdy dostawa towarów następuje za pośrednictwem firmy kurierskiej, spedycyjnej itp., to przyjmuje się, że dokonanie dostawy towaru ma miejsce z chwilą wydania go przewoźnikowi/kurierowi (jeżeli strony nie postanowiły inaczej), co znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej sygn. 0115-KDIT1-1.4012.108.2018.1.KM z dnia 16 kwietnia 2018 roku wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Przykład

Pani Kamila dostarcza towary do nabywcy za pośrednictwem kuriera. Towary są przekazywane przewoźnikowi, który dostarcza je nabywcy na terytorium kraju. Dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT zostanie dokonana w momencie wydania towaru z magazynu do transportu. Tym samym, dzień wydania towaru przewoźnikowi, celem dostarczenia do nabywcy na terytorium kraju, będzie dniem dokonania dostawy. Oznacza to, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towarów przewoźnikowi, jednakże pod warunkiem, że płatność za dostarczane towary dokonywana jest po dostawie towarów. W sytuacji bowiem, gdy przed dokonaniem dostawy towaru sprzedawca otrzyma całość lub część zapłaty, wówczas obowiązek podatkowy powstaje na zasadach określonych w art. 19a ust. 8 ustawy, czyli z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Przykład

Pani Katarzyna prowadzi sprzedaż luksusowych mebli na zamówienie. Kontrahenci oczekują, że meble te zostaną dostarczone bezpośrednio do ich sklepów i nie chcą ponosić ryzyka związanego z potencjalnymi uszkodzeniami podczas transportu. Płatność następuje po odbiorze mebli. Pani Katarzyna w umowach zawieranych z kontrahentami zaznacza, że towar uważa się za sprzedany w momencie dostarczenia mebli do sklepu nabywcy. Obowiązek podatkowy powstaje wówczas w momencie dostarczenia mebli do kontrahentów.

Otrzymanie zapłaty przed dostawą towarów lub wykonaniem usługi

Należy mieć na uwadze, że otrzymanie zapłaty przed wykonaniem usług lub dostawą towarów co do zasady powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o podatku od towarów i usług jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1) dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2) dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

Trzeba zatem pamiętać, że otrzymanie wcześniejszej zapłaty na poczet wykonania usługi bądź dostawy towarów, zarówno w pełnej kwocie jak i w części, wpływa na moment powstania obowiązku podatkowej w VAT. Wyjątkiem od tej zasady są m.in. dostawy mediów, najem, dzierżawa, leasing, usługi ochrony osób, usługi ochrony, dozoru i przechowywania mienia czy usługi stałej obsługi prawnej i biurowej.

Powszechnie przyjmowane w obrocie gospodarczym zaliczki, przedpłaty czy zadatki muszą być uwzględniane w rejestrze sprzedaży VAT i w pliku JPK_V7 w dacie otrzymania zapłaty. Przy czym w ustawie o podatku od towarów i usług nie zdefiniowano pojęcia zaliczki, przedpłaty ani zadatku.

W celu wyjaśnienia możemy odnieść się do interpretacji indywidualnej sygn. 0114-KDIP4-2.4012.264.2023.2.MB z 24 lipca 2023 roku, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, że Zgodnie z definicją wskazaną w Słowniku Języka Polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN (dostępnego na stronie: https://sjp.pwn.pl/), „zapłata” oznacza „uiszczenie należności za coś”. Zatem zapłatę (zaliczkę) wpłaca się na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego wykonania usługi przed faktyczną dostawą towarów lub faktycznym wykonaniem usługi. Jeżeli chodzi natomiast o przedpłatę, to jest to część ceny towaru (lub usługi), wpłacona w celu uzyskania gwarancji jego zakupu (lub wykonania usługi) w określonym terminie, podobnie jak zadatek.

Oznacza to, że zarówno zaliczka, jak też przedpłata i zadatek, jako zapłata na poczet przyszłej należności, musi być powiązana z konkretną transakcją, tj. dostawą określonych towarów lub świadczeniem określonych usług. W związku z tym, istotnym jest, aby przyszłe świadczenie było określone (jasno sprecyzowane i niezmieniane przez strony już po dokonaniu wpłaty).

Przykład

Pan Jan otrzymał od kontrahenta, z którym współpracuje płatność (1 000 zł). Tytuł przelewu nie został uzupełniony, a kontrahent po dokonaniu wpłaty poinformował Pana Jana, że płatność została wykonana w wyniku błędu. W związku z tym Pan Jan zwrócił kontrahentowi błędną płatność. Nie powstał obowiązek podatkowy w VAT, ponieważ otrzymana przez przedsiębiorcę kwota 1 000 zł nie stanowiła zapłaty na poczet przyszłej należności i nie była powiązana w konkretną transakcją. Otrzymana płatność nastąpiła w wyniku pomyłki kontrahenta i została mu zwrócona.

Przykład

Pan Marek dokonuje dostawy mebli, która ma nastąpić na początku października 2024 roku. 20 sierpnia 2024 roku Pan Marek otrzymał zaliczkę na poczet przyszłej dostawy. W sierpniu 2024 roku powstał obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanej zaliczki, ponieważ jest to wpłata na poczet przyszłej dostawy mebli. Skoro dostawa mebli ma nastąpić dopiero w kolejnych okresach rozliczeniowych, to Pan Marek po otrzymaniu zaliczki na poczet przyszłej dostawy powinien wystawić fakturę zaliczkową i otrzymaną zaliczkę wykazać w rejestrze sprzedaży VAT oraz pliku JPK_V7 za sierpień.

Obowiązek podatkowy w VAT przy usługach świadczonych w sposób ciągły

Usługi świadczone w sposób ciągły rozlicza się na gruncie podatku VAT według szczególnych zasad. Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje usług świadczonych w sposób ciągły, wyjaśnienia w tym zakresie udzielił natomiast Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku sygn. I FSK 935/11 z dnia 17 kwietnia 2012 roku wyjaśnił, że sprzedaży o charakterze ciągłym polega na świadczeniach ciągłych podatnika, obejmujących pewne stałe zachowania w czasie trwania stosunku obligacyjnego, zaspokajające interes odbiorcy tych świadczeń, poprzez ich trwały – pod względem czasowym i funkcjonalnym – charakter oraz cechujące się niemożliwością wyodrębnienia powtarzających się czynności podatnika, co jest charakterystyczne dla świadczeń ciągłych (okresowych).

Zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT w celu ustalenia obowiązku podatkowego w VAT dla usług o charakterze ciągłym stosujemy następujące zasady:

  • usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi;
  • usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Szczególny sposób ustalania obowiązku podatkowego w VAT dla usług o charakterze ciągłym polega na tym, że za moment wykonania usługi uznaje się upływ każdego okresu rozliczeniowego, na który strony się umówiły, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Przy czym należy podkreślić, że ustalone przez strony okresy rozliczeniowe mogą być dowolne, jednak w razie, gdy w ramach danego roku podatkowego strony nie ustaliły terminu rozliczenia dla usługi świadczonej w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, to usługę tą uznaje się za wykonaną i tym samym powstaje obowiązek podatkowy w VAT wraz z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Przy świadczeniu usług o charakterze ciągłym ważne jest zatem precyzyjne ustalenie między kontrahentami okresów rozliczeniowych, dzięki temu unikniemy wątpliwości  związanych z ustaleniem obowiązku podatkowego w VAT.

 

Przykład

Pan Adrian świadczy usługi wsparcia technicznego polegające na rozwiązywaniu problemów związanych z oprogramowaniem, sprzętem oraz sieciami komputerowymi. Usługi świadczone są dla spółki, z którą Pan Adrian zawarł umowę o świadczenie usług na okres 36 miesięcy począwszy od 1 sierpnia 2024 roku. W ramach zawartej umowy strony ustaliły miesięczne okresy rozliczeniowe. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w VAT? W jaki sposób i w jakim terminie należy wystawić pierwszą fakturę?

Momentem wykonania usługi przez Pana Adriana w ramach zawartej umowy o świadczenie usług wsparcia technicznego jest upływ każdego okresu rozliczeniowego, na który strony się umówiły, czyli ostatni dzień miesiąca. Jest to jednocześnie moment powstania obowiązku podatkowego w VAT. Wystawiając fakturę, Pan Adrian jako datę sprzedaży (datę wykonania usługi) powinien wskazać ostatni dzień miesiąca. Samą fakturę przedsiębiorca powinien wystawić nie później niż 15-stego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wykonano usługę. Oznacza to, że jeżeli pierwszym okresem rozliczeniowym w ramach zawartej umowy o świadczenie usług wsparcia technicznego jest sierpień 2024 roku, to pierwsza faktura powinna zostać wystawiona w terminie do 15-stego września, przy czym jako datę sprzedaży, w której powstaje obowiązek podatkowy w VAT, należy wskazać datę 31 sierpnia 2024 roku.

Otrzymanie zaliczki na poczet usług ciągłych

Świadcząc usługi o charakterze ciągłym należy mieć także na uwadze przepis art. 19a ust.8 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, że jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Oznacza to, że otrzymanie zapłaty lub części zapłaty za usługę świadczoną w sposób ciągły przed upływem okresu rozliczeniowego rodzi obowiązek podatkowy w VAT z chwilą otrzymania zapłaty w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Przykład

Pani Aneta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej sprzedaje dostęp do platformy internetowej dla przedsiębiorców na okres 12 miesięcy. Płatność następuje z góry na podstawie faktury proforma, a Pani Aneta w ramach świadczonych usług zapewnia roczny dostęp do platformy. Zapłata pełnej kwoty z góry za dostęp do platformy internetowej powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT w dacie otrzymania zapłaty.

Dostawy towarów w sposób ciągły a VAT

Zgodnie z art. 19a ust. 4 ustawy o VAT, powyższe zasady ustalania obowiązku podatkowego w VAT dla usług świadczonych w sposób ciągły stosuje się odpowiednio do dostawy towarów, z wyjątkiem dostaw towarów, o których mowa w  art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, czyli do wydania towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze. Oznacza to, że szczególne zasady określania obowiązku podatkowego w VAT dla czynności wykonywanych w sposób ciągłych odnosi się nie tylko do usług o charakterze ciągłym, ale także dostaw towarów w sposób ciągły. Dla tego typu dostaw towarów, obowiązek podatkowy powstaje nie w dacie dokonania dostawy, ale:

  • z upływem każdego kolejnego okresu rozliczeniowego wynikającego z umowy zawartej przez kontrahentów do momentu zakończenia dostaw świadczonych w sposób ciągły – dla dostaw o charakterze ciągłym, dla których ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń lub
  • z upływem każdego roku podatkowego do momentu zakończenia dostaw świadczonych w sposób ciągły – w razie, gdy dla dostaw towarów w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok strony w danym roku nie ustalą okresu rozliczeniowego.

W celu wyjaśnienia czym są dostawy świadczone w sposób ciągły warto odnieść się do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. I FSK 1906/15 z dnia 2 lutego 2018 roku, w który NSA wyjaśnia, że za dostawy o charakterze ciągłym, o których mowa w art. 19a ust. 4 w związku z art. 19a ust. 3 ustawy o podatku do towarów i usług należy uznać ciąg kolejnych, odrębnych dostaw dokonywanych w dłuższym niż miesiąc okresie czasu, będący wynikiem ustaleń poczynionych pomiędzy kontrahentami, czy zawartych pomiędzy nimi umów, w ramach których dostawca zobowiązuje się wobec nabywcy do dostarczania na jego rzecz ściśle określonych towarów, według ustalonego planu.

Przykład

Pani Monika zawarła z kontrahentem umowę na dostarczanie towarów na okres 24 miesięcy. Dostawy towarów mają być realizowane kilka razy w miesiącu, a jako okres rozliczeniowy przyjęto miesiąc kalendarzowy. W związku z tym, że dostawy będące wynikiem zawartej umowy między kontrahentami, w ramach której Pani Monika jako dostawca zobowiązuje się wobec nabywcy do dostarczania na jego rzecz ściśle określonych towarów według ustalonego planu, realizowane są w dłuższym niż miesiąc okresie czasu, można przyjąć że mamy do czynienia z dostawami o charakterze ciągłym. W związku z ustalonym przez kontrahentów miesięcznym okresem rozliczeniowym, obowiązek podatkowy w VAT powstaje ostatniego dnia każdego miesiąca kalendarzowego aż do momentu zakończenia dostaw świadczonych w sposób ciągły przez Panią Monikę. Przy dostawach świadczonych w sposób ciągły bez znaczenia pozostaje ilość dostaw realizowanych w trakcie danego okresu rozliczeniowego, obowiązek podatkowy w VAT powstanie dopiero z upływem każdego okresu rozliczeniowego.

 

Przykład

Pani Mariola w ramach prowadzonej działalności gospodarczej piecze ciasta i torty, które dostarcza do cukierni. Pani Mariola w ramach uzgodnień z kontrahentem, któremu dostarcza wypieki ustaliła, że okresem rozliczeniowym jest 10, 20 i ostatni dzień każdego miesiąca. Kiedy powstanie obowiązek podatkowy?

Okresy rozliczeniowe dla dostaw w sposób ciągły mogą być ustalane dowolnie przez kontrahentów. Jeżeli Pani Mariola ustaliła, że okresem rozliczeniowym jest  10, 20 i ostatni dzień każdego miesiąca, to przyjmuje się że dostawa towarów następuje 10, 20 i ostatniego dnia każdego miesiąca i w takich dniach powstaje także obowiązek podatkowy w VAT.  

Przykład

Pani Jolanta realizuje dostawy świadczone w sposób ciągły w ramach umowy zawartej z kontrahentem. W ramach uzgodnień między kontrahentami obowiązują miesięczne okresy rozliczeniowe, a termin płatności za dokonane dostawy przypada na 10-ty dzień kolejnego miesiąca. Kontrahent Pani Jolanty nie dokonał płatności za kilka ostatnich miesięcy, pomimo upływu terminu płatności przypadającego na 31 sierpnia 2024 roku, 30 września 2024 roku i 31 października 2024 roku. Zapłata za towary dostarczone w sierpniu, wrześniu i październiku nastąpiła dopiero 15 listopada 2024 roku. Czy data dokonania płatności wpływa na moment powstania obowiązku podatkowego w VAT?

Nie, data faktycznego uregulowania płatności przez kontrahenta w przypadku, gdy upłynął ustalony okres rozliczeniowy dla dostaw towarów świadczonych w sposób ciągły pozostaje bez znaczenia w kontekście powstania obowiązku podatkowego w VAT.

Obowiązek podatkowy w VAT dla dostaw o charakterze ciągłym, dla których ustalono następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń powstaje z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia dostaw świadczonych w sposób ciągły. Oznacza, to że otrzymanie płatności po ustalonym terminie nie sprawia, że przesuwa się obowiązek podatkowy w VAT.

Pani Jolanta powinna rozpoznać obowiązek podatkowy w VAT za dostawy o charakterze ciągłym kolejno 31 sierpnia  2024 roku, 30 września 2024 roku i 31 października 2024 roku, bez względu na to czy otrzymała już płatność za dokonane dostawy czy jeszcze nie.

Szczególne zasady określania obowiązku podatkowego w VAT

Trzeba mieć na uwadze, że przepisy ustawy przewidują szereg wyjątków od ogólnej zasady ustalania obowiązku podatkowego w VAT.

Szczególny moment powstania obowiązku podatkowego w VAT dotyczy niektórych usług ciągłych czy dostaw świadczonych w sposób ciągły takich jak np. najem, dzierżawa, leasing czy dostawa mediów. Zgodnie z art.19a ust.5 pkt 4 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,

b) świadczenia usług:

– telekomunikacyjnych,

– wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy,

– najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze,

– ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia,

– stałej obsługi prawnej i biurowej,

– dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Przy czym obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, o ile fakturę wystawiono terminowo. Jeżeli bowiem podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Przykład

Pan Jakub świadczy usługi ochrony mienia. Obowiązek podatkowy dla usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia powstaje na szczególnych zasadach. Obowiązek podatkowy powstaje bowiem z chwilą wystawienia faktury, o ile faktura zostanie wystawiona terminowo.

Szczególne zasady określania obowiązku podatkowego w VAT dotyczą także usług budowlanych. Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. a ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1, z tytułu świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych. W tym przypadku również obowiązek podatkowy powstaje w dacie wystawienia faktury, o ile fakturę wystawiono terminowo, czyli nie później niż 30-stego dnia od dnia wykonania usługi. W razie, gdy podatnik nie wystawi faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje wówczas 30-stego dnia od wykonania usługi.

Analogiczne zasady ustalania obowiązku podatkowego dotyczą także dostawy książek drukowanych z wyłączeniem map i ulotek – oraz gazet, czasopism i magazynów, drukowanych czy czynności polegających na drukowaniu książek z wyłączeniem map i ulotek – oraz gazet, czasopism i magazynów.

Przykład

Pani Dominika prowadzi firmę budowlaną, w dniu 31 lipca 2024 roku wykonała usługę budowlaną dla kontrahenta będącego czynnym podatnikiem VAT, a fakturę wystawiła 13 sierpnia 2024 roku. Zapłatę za wykonaną usługę Pani Dominika otrzymała 16 sierpnia 2024 roku. Obowiązek podatkowy powstanie w dacie wystawienia faktury, czyli 13 sierpnia 2024 roku.

Do popularniejszych czynności objętych szczególnymi zasadami określania obowiązku podatkowego w VAT należy wydanie towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu. Obowiązek podatkowy powstaje wówczas z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu wydania towarów przez komitenta komisantowi na podstawie umowy komisu.