Czy można zmienić termin urlopu?
W poprzednim odcinku pisaliśmy o planowaniu urlopów. W praktyce niejednokrotnie zdarza się, że termin urlopu wypoczynkowego zaplanowany na początku roku i wpisany do planu urlopów, a nawet więcej – urlopu już zawnioskowanego i zatwierdzonego przez pracodawcę, nie będzie jednak pasował. Okazuje się, ze zatwierdzenie wniosku urlopowego nie jest ostateczne.
Jeżeli pracownik ma swoje ważne powody, może zawnioskować do pracodawcy o zmianę terminu urlopu. Pracownik powinien umotywować swój wniosek (przy czym żadne załączniki nie są wymagane), a pracodawca… nie musi się na tą zmianę zgadzać; wszystko zależy od konkretnej sytuacji u danego pracodawcy.
Z drugiej strony, pracodawca ma prawo przesunąć zatwierdzony wcześniej termin urlopu pracownika, o ile – jak wskazuje Kodeks Pracy – „nieobecność pracownika spowodowałaby poważne zakłócenia toku pracy”. Może to mieć miejsce przykładowo w sytuacji, gdy część załogi jest nieobecna z powodu choroby i pracodawca nie miałby kim obsadzić miejsc pracy, puszczając jeszcze jednego pracownika na wakacje.
Oczywiście wykorzystanie tego przesuniętego urlopu wypoczynkowego w innym terminie nie jest zupełnie dowolne i wymaga uzgodnienia obu stron: pracownika i pracodawcy.
Czy można przerwać rozpoczęty urlop?
Powyższe przypadki zmiany terminu urlopu mogą mieć miejsce przed rozpoczęciem tego urlopu, w tej części natomiast zajmiemy się zmianą terminu urlopu w sytuacji, gdy urlop ten już się rozpoczął.
Kodeks Pracy nie przewiduje, aby pracownik mógł samodzielnie, na własne życzenie przerwać urlop wypoczynkowy i wrócić do pracy.
Pracodawca natomiast ma prawo pracownika z urlopu już rozpoczętego odwołać. Jest to dopuszczalne wyłącznie w przypadku, gdy obecność pracownika jest niezbędna i wynika z „okoliczności nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu”. Co istotne, pracodawca jest zobowiązany pokryć koszty poniesione przez pracownika bezpośrednio wynikające z tego odwołania. Oznacza to, że pracodawca musiałby pokryć koszty powrotnego biletu, ale nie zapłaci już za bilety dla rodziny czy ponowne wykupienie wycieczki.
Urlop a inne przyczyny nieobecności
Jeżeli pracownik nie może rozpocząć zatwierdzonego urlopu wypoczynkowego z powodu jakiejkolwiek innej usprawiedliwionej nieobecności – pracodawca jest zobowiązany przesunąć ten urlop na termin późniejszy, ustalony z pracownikiem.
Jeżeli już w trakcie urlopu wypoczynkowego pracownik:
- rozchoruje się (z orzeczeniem o niezdolności do pracy),
- rozpocznie urlop macierzyński,
pracodawca również jest zobowiązany przesunąć niewykorzystaną część urlopu na termin późniejszy. Inaczej mówiąc, te okoliczności oznaczają przerwanie urlopu. Co ciekawe, urlop wypoczynkowy nie będzie przerwany z powodu wystąpienia np. zasiłku opiekuńczego, urlopu okolicznościowego czy wezwania do sądu.